Odwołane koncerty, wycieczki, loty, imprezy kulturalne to skutki wywołane przez epidemię. W jaki sposób dochodzić swoich praw i jakie one są? Czy można żądać zwrotu wpłaconych środków na wycieczkę? Co z biletami na koncerty? W jaki sposób realizowane są prawa konsumenta w czasie epidemii – to pytanie zadaje sobie tysiące osób, postawionych w niecodziennej sytuacji.
Odwołanie wycieczki
Stan epidemiczny daje konsumentowi prawo do odwołania wycieczki oraz uzyskania zwrotu kosztów, na podstawie ustawy z dn. 24. listopada 2017 roku o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych (Dz.U. z 2017 r., poz. 2361). Warto dodać, że w związku z odwołaniem imprezy turystycznej konsumentowi nie przysługuje dodatkowe odszkodowanie. Zwrot środków może być dokonany jako wydanie voucheru do wykorzystania w dogodnym czasie, jednak konsument musi zaakceptować taką formę, w przeciwnym wypadku, zwrot musi być dokonany w formie pieniężnej. Powinien on nastąpić w ciągu 14 dni od rozwiązania umowy, jednak trzeba wiedzieć, że ustawa o COVID-19 wprowadziła przepisy mówiące o tym, że do rozwiązania umowy dochodzi dopiero 180 dni po złożeniu jej wypowiedzenia. Warto obserwować na bieżąco rozwój sytuacji, gdyż to, że aktualnie wycieczka nie może się odbyć, nie oznacza, że nie będzie można na nią pojechać za kilka miesięcy. Zanim więc wypowiemy umowę, warto poczekać na rozwój sytuacji epidemicznej.
Odwołanie rezerwacji hotelowej
Zgodnie z przepisami, zamknięcie hoteli, uniemożliwia ich klientom realizację usługi, w związku z czym są one zobowiązane do zwrotu środków wpłaconych w ramach rezerwacji. Nawet jeśli oferta była określona jako bezzwrotna, hotel musi zwrócić pieniądze. Rozwiązanie umowy następuje po 180 dniach po złożeniu wypowiedzenia. Potem hotel ma jeszcze 14 dni na wypłatę. Podobne zasady dotyczą rezerwacji przez portale pośredniczące. Te zwykle informują o sposobie zwrotów i możliwościach, jakie mają klienci. Warto dodać, że przepisy te nie dotyczą sytuacji, w której hotele będą otwarte, a konsument z uwagi na obawy związane z epidemią, nie będzie chciał skorzystać z zarezerwowanego terminu przyjazdu. W takim wypadku może negocjować z hotelem zmianę terminu lub zwrot środków, jednak hotel nie ma obowiązku realizacji takich roszczeń.
Odwołanie przelotu, przejazdu
Zatrzymanie ruchu lotniczego i transportu drogowego pokrzyżowało wiele planów i uniemożliwiło wielu konsumentom realizację wykupionych usług w postaci biletów lotniczych, autobusowych czy kolejowych. W każdym z tych przypadków konsument ma prawo domagać się zwrotu kosztów poniesionych za niezrealizowaną usługę, jednak nie ma prawa żądać z tego tytułu odszkodowania. Zwrot środków powinien nastąpić w ciągu siedmiu dni.
Opłaty za nieczynne żłobki i przedszkola
Nieczynne placówki sprawowania opieki nad dziećmi budzą wiele wątpliwości związanych z opłatami, jakie są w wielu z nich pobierane. Dotyczy to zwłaszcza przedszkoli i żłobków prywatnych. W wielu miastach samorządy, które zarządzają placówkami, zawiesiły konieczność uiszczania wszelkich opłat za przedszkola i żłobki, samodzielnie ponosząc koszty utrzymania ich w gotowości na przyjęcie dzieci po ustaniu zagrożenia epidemicznego. Inaczej jest w przypadku placówek prywatnych, które nadal często pobierają opłaty w pełnej wysokości lub obniżonej o koszt wyżywienia. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów stoi na stanowisku, że osoby prowadzące żłobki i przedszkola powinny dojść w sprawie opłat do porozumienia z rodzicami opłacającymi czesne, sugerując jednocześnie, że powinny być one obniżone do maksymalnego poziomu, umożliwiającego pokrycie kosztów pozostawania placówki w gotowości do przyjęcia dzieci. Niedopuszczalne jest żądanie pełnej opłaty lub tylko nieznaczne jej obniżenie w przypadku nieświadczenia usługi, jaką jest opieka nad dziećmi. Strony powinny się w tej sprawie porozumieć, skorzystać z mediatora, a w ostateczności wątpliwości może rozstrzygnąć sąd.
Koncerty, imprezy sportowe, festiwale
W przypadku odwołania imprezy, koncertu, festiwalu czy kongresu konsument ma prawo do zwrotu pieniędzy lub otrzymania vouchera na realizację innego wydarzenia. To konsument decyduje o sposobie realizacji takiego zwrotu. Organizator może też zmienić termin wydarzenia, jednak jeśli nie będzie on dla konsumenta możliwy do przyjęcia, może domagać się zwrotu środków. Organizator ma na to czas przez aż 180 dni od momentu zgłoszenia żądania zwrotu. Tak długi termin wynika ze specustawy o COVID-19. Celem takiego zapisu jest ochrona przedsiębiorców przed masowymi upadłościami i zamykaniem działalności.
Gdzie szukać informacji?
Wszelkich informacji dotyczących praw konsumentów należy szukać na stronach UOKiK, gdzie zamieszczone są numery telefonów. W przypadku wątpliwości i potrzeby uzyskania porady prawnej, warto skontaktować się z kancelarią prawną, szczególnie w przypadku konieczności wejścia na drogę sądową, ale także, gdy potrzebne jest pilne i rzetelne uzyskanie informacji dotyczących indywidualnego przypadku.